Υπάρχουν μοίρες που τις προκαλεί κανείς και που προσαρμόζονται σε αυτόν

Intelligence is the ability to adapt to change

Τα ευέλικτα άτομα έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται στον μέσο όρο κι έπειτα να μεταστρέφουν τις συνθήκες υπέρ τους για να επιτύχουν τους στόχους τους, όπως ο παλαιστής του τζούντο που κατευθύνει τη δύναμη του αντιπάλου του προς ίδιον όφελος.

Θα φέρουμε ένα παράδειγμα που απαντάται σε διάφορα λαϊκά παραμύθια: τον αγώνα ανάμεσα στο νερό, τον βράχο και το σπαθί.

Ο βράχος και το σπαθί πίστευαν ότι μπορούσαν να νικήσουν το νερό, επειδή το σπαθί θα το τραυμάτιζε, θα το χώριζε στα δύο, όπως χωρίζει οποιοδήποτε πράγμα, ενώ ο βράχος ήξερε ότι θα έπεφτε πάνω στο νερό και θα το κατέστρεφε. Ωστόσο, ούτε ο βράχος μπορεί να πληγώσει το νερό, απλώς το κάνει να παρεκκλίνει της πορείας του, ούτε το σπαθί, όσο και να βυθίσει τη λεπίδα του μές στο νερό, δεν το χωρίζει στα δύο. Το νερό προσαρμόζεται, τυλίγει το σπαθί, δεν παύει να ρέει και μπορεί, αντίθετα, να διαβρώσει αυτό τον βράχο και να κάνει το σπαθί να σκουριάσει και να μην κόβει.

Η υπομονή, η ηρεμία και η δυνατότητα προσαρμογής είναι ισχυρότερα όπλα. Το μαλακό – το νερό – αγκαλιάζει, ενώ το σκληρό – ο βράχος – αποδιώχνει. Μπορεί μία αιχμηρή πέτρα να είναι απειλητική, αλλά όταν το νερό εισχωρήσει στις σχισμές της και παγώσει, θα την κάνει κομμάτια. Η πέτρα θα σπάσει.

Ο δρόμος μας μπορεί να μας οδηγήσει σε πολλά μέρη, αλλά για να μάθουμε για αυτά, χρειάζεται να είμαστε σαν το νερό, να προσαρμοζόμαστε στην κοίτη των γεγονότων. Δεδομένου ότι ο κόσμος ποτέ δεν θα προσαρμοστεί σ’ εμάς, οφείλουμε να είμαστε ευέλικτοι σαν το μπαμπού, που λυγίζει με τον άνεμο αλλά δεν σπάει.

Κάθε φορά που ένα ποτάμι περνάει από έναν τόπο, μαζεύει στην κοίτη του ό,τι έχει ζήσει σε αυτό τον τόπο, όλα όσα έχουν συμβεί. Αυτά το πλουτίζουν. Με τον ίδιο τρόπο, ό,τι συναντάμε στον δρόμο μας μας τρέφει και μας προσφέρει σοφία, πάντα και εφόσον δεν θέλουμε να το καταστρέψουμε, να το καθυποτάξουμε ή να το περιφρονήσουμε.

Σε πολλές σχέσεις, ένα από τα μέλη του ζευγαριού ή και τα δύο προσπαθούν να αλλάξουν τον άλλον, να τον σμιλέψουν, ώστε να γίνει όπως θα τους άρεσε πραγματικά να είναι. Προσπαθούν να εξαναγκάσουν τον άλλον να είναι κάτι που δεν είναι. Το μυστικό των ευτυχισμένων ζευγαριών, όπως και κάθε είδους διαπροσωπικής σχέσης, είναι το να αθροίζουν ελευθερίες.

Το πεπρωμένο μας το φτιάχνουμε με τη φαντασία μας και με τις πρωτοβουλίες μας, αλλά κάθε πράξη μας χρειάζεται να είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των μεταβλητών συνθηκών.

Πρέπει να παρατηρούμε και να αντιλαμβανόμαστε πρώτα και μετά να πράττουμε.

Προσαρμογή από το βιβλίο του Allan Percy, Έρμαν Έσσε – 66 Μαθήματα Καθημερινής Σοφίας (εκδ. Πατάκη)

Όταν φοβόμαστε κάποιον, είναι γιατί του έχουμε παραχωρήσει εξουσία πάνω μας.

hesseherm

Συχνά εξαρτιόμαστε περισσότερο από τους άλλους παρά από τον ίδιο τον εαυτό μας, και αγωνιζόμαστε με παράλογο τρόπο για την αποδοχή τους, λες και η αξία μας μπορεί να θεμελιωθεί μόνο από άτομα τα οποία ίσα που μας γνωρίζουν.

Το να δίνουμε τέτοια εξουσία στον περίγυρό μας γεννάει ανασφάλεια και μας κάνει να δημιουργούμε αρρωστημένους δεσμούς – στην πλειονότητά τους δεσμούς εξάρτησης – με τους ανθρώπους. Η μοναδική αναγνώριση που χρειαζόμαστε πραγματικά βρίσκεται μέσα μας. Αν δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, αν δεν είμαστε σίγουροι γι’ αυτό που κάνουμε, πώς περιμένουμε να μας αναγνωρίσουν οι άλλοι;

Χρειάζεται να μάθει κανείς να αγαπάει τον εαυτό του, να τον παραδέχεται και να τον αποδέχεται με όλες τις ατέλειές του, οι οποίες, στην πραγματικότητα, είναι δρόμοι που περιμένουν να τους διανύσουμε. Μόνο έτσι θα πάψουμε να φοβόμαστε τους άλλους και δεν θα μας επηρεάζουν οι γνώμες τους.

Συχνά οι άλλοι ούτε που έχουν γνώμη για εμάς. Εμείς οι ίδιοι τυφλωνόμαστε από τη μανία να μάθουμε τι θα σκεφτούν…

Όπως μας θυμίζει ο Έρμαν Έσσε, κάθε άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τον κήπο του και φιλοτεχνεί νοερά την ακουαρέλα αυτού που επιθυμεί να είναι. Όταν παύουμε να εξαρτιόμαστε από τους άλλους, ανακαλύπτουμε ξαφνικά ότι είμαστε κύριοι της ζωής μας.

Allan Percy, Έρμαν Έσσε – 66 Μαθήματα Καθημερινής Σοφίας (εκδ. Πατάκη) – απόσπασμα

Η εγκεφαλική γνώση είναι ένα τίποτα. Μεταδίδει εμπιστοσύνη μόνο εκείνος που ξέρει για τι μιλάει.

Hermann-Hesse-knowledge-can-be-communicated-but-not-wisdom-169998

Ένα αραβικό παραμύθι λέει ότι υπήρχε κάποτε ένας γέροντας πολύ σοφός. Τόσο πολύ, που όλοι έλεγαν ότι στο πρόσωπό του μπορούσε να διαβάσει κανείς τη σοφία. Μια ωραία μέρα, ο σοφός αυτός αποφάσισε να ταξιδέψει με καράβι, στο οποίο έτυχε να είναι κι ένας νεαρός φοιτητής.

Ο φοιτητής, αλαζόνας, ανέβηκε στο πλοίο με έναν αέρα ανωτερότητας και, όταν έπειτα από λίγο έμαθε ότι με το ίδιο πλοίο ταξίδευε και κάποιος σοφός, πήγε και τον συνάντησε.

«Έχετε ταξιδέψει πολύ;» ρώτησε ο νεαρός τον γέροντα κι εκείνος απάντησε ναι.

«Έχετε πάει και στη Δαμασκό;» τον ξαναρώτησε.

Ο γέροντας του μίλησε για τα αστέρια που μπορούσε να δει κανείς από την πόλη, για τα δειλινά της, για τον κόσμο της∙ περιέγραψε τις μυρωδιές, τη φασαρία που γινόταν στο παζάρι…και καθώς μιλούσε ο φοιτητής τον διέκοψε:

«Ήδη το βλέπω πως έχετε πάει κι εκεί, αλλά…έχετε μήπως σπουδάσει στη σχολή αστρονομίας της Δαμασκού;»

Ο γέροντας είπε πως όχι. Ο νεαρός εξεπλάγη και αναφώνησε: «Τότε έχετε χάσει μισή ζωή!».

Ο γέροντας ζάρωσε τους ώμους του ενώ ο νεαρός συνέχισε να μιλάει.

«Έχετε πάει μήπως και στην Αλεξάνδρεια;»

Ο γέροντας απάντησε μιλώντας για την ομορφιά της πόλης, για το λιμάνι και τον φάρο της, για τους πολυσύχναστους δρόμους της, για την παράδοσή της…

«Ήδη το βλέπω ότι έχετε πάει κι εκεί» τον διέκοψε ο νεαρός «αλλά έχετε μήπως σπουδάσει στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας;».

Ο γέροντας ένευσε και πάλι αρνητικά και ο νεαρός αναφώνησε: «Τότε έχετε χάσει μισή ζωή!».

Ο σοφός δεν είπε τίποτα, αλλά στη στιγμή είδε ότι στην άλλη πλευρά το καράβι άρχιζε να μπάζει νερά. Κοίταξε τον νεαρό και τον ρώτησε: «Έχεις σπουδάσει σε πολλά μέρη, έτσι δεν είναι;».

Ο νεαρός απαρίθμησε ένα σωρό σχολές, βιβλιοθήκες και τόπους σοφίας που έμοιαζε να μην έχουν τέλος. Όταν σώπασε, ο γέροντας τον ρώτησε: «Και σε κάποια από αυτά τα μέρη μήπως έμαθες να κολυμπάς;».

Ο φοιτητής έφερε στον νου του τα δεκάδες μαθήματα που είχε παρακολουθήσει στα διάφορα μέρη, αλλά κανένα δεν ήταν μάθημα κολύμβησης.

«Όχι» απάντησε.

Ο γέροντας τότε ανασκουμπώθηκε και σηκώθηκε όρθιος για να πηδήξει απ’ το καράβι. Πριν πέσει στη θάλασσα, του είπε: «Τότε, λοιπόν, έχεις χάσει τη ζωή ολόκληρη».

Allan Percy, Έρμαν Έσσε: 66 μαθήματα καθημερινής σοφίας (Εκδ. Πατάκη) – απόσπασμα.