Περί Τρέλας

tolstoy2

Ces sont des imbéciles.

Un imbécile est avant tout

un homme qu’ on ne comprend pas.

(Πρόκειται για παράφρονες.

Παράφρων είναι ο άνθρωπος

τον οποίο οι άλλοι δεν καταλαβαίνουν.)

Ζούμε μια ζωή παράλογη, εντελώς παράλογη, εξωφρενική, κι αυτά δεν είναι μόνο λόγια, κάποιο ρητορικό σχήμα, μια υπερβολή, αλλά η απλή διαπίστωση του τι συμβαίνει. Τις προάλλες, είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ δύο μεγάλα ιδρύματα για ψυχικά αρρώστους, κι αποκόμισα την εντύπωση ότι βρισκόμουν σε άσυλα που έχτισαν άνθρωποι ψυχικά ασθενείς, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από μία γενικευμένη, πανδημική μορφή τρέλας, προκειμένου να περιθάλπουν ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από διάφορες μορφές τρέλας, με συμπτώματα όμως που δεν ταιριάζουν μ’ αυτά της πανδημικής. Όλες αυτές οι ποικίλες μορφές τρέλας χωρίζονται σε κατηγορίες, καθώς εκείνοι που έχουν καταληφθεί απ’ την πανδημική τρέλα διακρίνουν πληθώρα από υπομορφές και υποδιαιρέσεις. Έτσι, έχουμε την ταξινόμηση των Γκυλαίν, Τσέλλερ, Γκρίζινγκερ, Κραφφτ-Έμπινγκ, Μορέλ, Μάυνερτ, Λουί, Μανιάν, Κρέπελιν, Μορσέλλι, Κλούστον, Χακ Τιούκ, Κόρσακοφ, Ιγκνάτιεφ και πολλών πολλών άλλων. Όλοι τους εμφανίζονται διχασμένοι, υποστηρίζοντας μάλιστα αλληλοαντικρουόμενες απόψεις. Κάθε ψυχίατρος ορίζει τις δικές του ψυχονευρώσεις, μανίες, παράνοιες και τις διάφορες vesaniae, κατανονικές και άλλες, την psychopathia degenerativa και λοιπές ψυχοπάθειες. Σε γενικές γραμμές, όπως αναφέρει στο σύγγραμμά του ένας επιστήμονας, όσον αφορά τις περισσότερες ψυχώσεις δεν έχει βρεθεί ακόμα το παθογνωμονικό και ανατομοπαθολογικό υπόστρωμά τους (sic), γι’ αυτό και δεν μπορεί να γίνει ακριβής ταξινόμησή τους. Όσο για τις υπάρχουσες ταξινομήσεις, η μόνη χρησιμότητά τους είναι να τις αποστηθίζουν οι φοιτητές και, στις εξετάσεις, ν’ απαντούν χρησιμοποιώντας τα ίδια λόγια που ακούνε και απ’ τους καθηγητές τους ούτως ώστε να πάρουν το πτυχίο τους και χάρη σ’ αυτό να διοριστούν σ’ ένα πόστο μ’ απολαβές που υπερβαίνουν 20, 30, 50 φορές τον μισθό ενός εργάτη, ο οποίος κάνει μια δουλειά αναμφίβολα ωφέλιμη για την κοινωνία.

Ουσιαστικά, υπάρχει μόνο μία σαφής και κατανοητή ταξινόμηση των ψυχικά ασθενών: αυτή με βάση την οποία τοποθετούνται στις ανάλογες πτέρυγες των νοσοκομείων και η οποία καθορίζει το είδος της μεταχείρισης που τυγχάνουν. Έτσι λοιπόν διακρίνονται στους:

α) ανήσυχους (παλιότερα ονομάζονταν βίαιοι)

β) μετρίως ανήσυχους

γ) ήσυχους

δ) υποκείμενα πειραμάτων.

Η ίδια ακριβώς ταξινόμηση ισχύει και για το τεράστιο πλήθος ανθρώπων που έχουν κυριευτεί απ’ την τρέλα του λεγόμενου πολιτισμού της εποχής μας.

Λέων Τολστόι, Περί Τρέλας – VIII (εκδ. Ροές) – απόσπασμα

Leo Tolstoy

Leo_Tolstoy_by_Scherer_&_Nabholz,_1901 (1)

Οι άνθρωποι επιδιώκουν σαν τρελοί τις απολαύσεις απλώς επειδή βλέπουν την κενότητα της ζωής τους καθαρότερα απ’ ό,τι την κενότητα όποιας καινούργιας διασκέδασης τούς γοητεύει.

Μπλαιζ Πασκάλ

Τα πράγματα που κάνουμε για να γίνει η ζωή μας πιο άνετη μού θυμίζουν τη στρουθοκάμηλο που κρύβει το κεφάλι της για να μη βλέπει τους εχθρούς της. Συμπεριφερόμαστε χειρότερα κι απ’ τη στρουθοκάμηλο. Προκειμένου να εξασφαλίσουμε κάποιο αβέβαιο, αμφίβολο μέλλον, καταστρέφουμε οριστικά τη ζωή μας στο συγκεκριμένο μας παρόν.

Οι άνθρωποι σήμερα προσπαθούν ανόητα να πιστέψουν ότι όλος ο παραλογισμός κι η σκληρότητα του κόσμου – ο πλούτος των λίγων, η μεγάλη φτώχεια των πολλών, η βία και ο πόλεμος – βρίσκονται έξω απ’ τη δική τους ζωή και δεν επηρεάζουν ούτε τους ίδιους ούτε τον τρόπο ζωής τους.

Μια παρανόηση παραμένει παρανόηση, ακόμα κι όταν τη συμμερίζεται η πλειονότητα των ανθρώπων.

Leon Tolstoi, Ημερολόγιο Σοφίας, (Εκδ. Printa), απόσπασμα